1.32.3-4 svabhāvaprasiddhānāṃ
śarīraikadeśānām anyathātvaṃ maraṇāya | tad yathā śuklānāṃ
kṛṣṇatvaṃ kṛṣṇānāṃ śuklatvaṃ | sthirāṇām mṛdutvaṃ | calānām
acalatvam acalānāñ calatvaṃ | pṛthūnāṃ saṃkṣiptatvaṃ saṃkṣiptānāṃ
pṛthutvaṃ | dīrghāṇāṃ hrasvatvaṃ ca hrasvānāṃ dīrghatā |
apatanadharmmiṇāṃ patanam akasmāc
chaityoṣṇasneharaukṣyaprastambhavaivarṇṇyāni apasarppaṇam aṅgānāṃ
svebhyaḥ sthānebhyaḥ śarīraikadeśānām
avasraṃsotkṣiptabhrāntapatitavimuktanirggamātigamagurulaghutvāni
pravālavarṇṇavyaṅgaprādurbbhāvo vākasmāt sirāṇāṃ ca darśana lalāṭe
nāsāvaṃśe vā piṭakotpattir udakotpattir nnetrarogam
vināsrupravṛttir lalāṭe vā prabhātakāle svedapravṛttiḥ |
gomayacūrṇṇaprakāśasya rajaso darśanam uttamāṅge līyanam vā
kapotakaṅkagṛddhraprabhṛtīnāṃ mūtrapurīṣapravṛddhir abhuñjanānāṃ
stanamūlahṛdayorassu ca śūlotpattayaḥ | madhye śūnatvam anteṣu
parimlāyitvaṃ | viparyayo vā naṣṭahīnavikalavihṛtasvaraṃ vā
vivarṇṇapuṣpaprādurbbhāvo vā dantanakhaśarīreṣu puṣpadarśanaṃ
yasya cāpsu kaphaśakṛdretāṃsi nimajjanti yasya ca dṛṣṭimaṇḍale
bhinnavikṛtāni rūpāṇy ālocyante snehābhyaktakeśāṅga iva yo bhāti
yaś ca durbbalo bhaktadveṣātisārābhyām pīḍyate | kāsamānaś ca
tṛṣṇātibhūtaḥ kṣīṇaś charddibhaktadeśayuktaḥ saphenarudhirodvāmī
hatasvaraḥ śūlābhihataś ca manuṣyaśūnakaracaraṇo nnadveṣī
srastapiṇḍakāṃsapāṇipādaḥ | yaś ca pūrvāhṇe bhuktam aparāhṇe
ścharddayaty avidagdhaṃ sāryate vā jvarakāsābhibhūtaḥ sa śvāsān
mriyate | vastavad vilapamāno bhūmau patati srastamuṣkaḥ
stabdhaśepo bhagnagrīvaḥ praṇaṣṭamehaś ca manuṣyaḥ
prāgviśuṣyamāṇahṛdaya ārddraśarīraḥ | yaś ca loṣṭaṃ
loṣṭenābhihanti | kāṣṭham vā kāṣṭhena tṛṇāni vā cchinnanti |
adharoṣṭham vā daśati uttaroṣṭham vā leḍhi | āluñcati karṇṇau
keśām̐ś ca | devadvijagurusuhṛdvaidyān vā vidveṣṭi yasya ca
vakrānuvakragā grahā garhitasthānagatāḥ | janmaṛkṣam
vāsyolkāśanibhyām abhihanyate | rātrau vā
gṛhadvāraśayanāśanayānavāhanamaṇiratnopakaraṇagarhitalakṣaṇanimittaprādurbbhāvo
veti ||