oṃ// śrī gaṇeśāya namaḥ//
natvā sureśedraṃ śivasaukhyadāyakaṃ
apārasaṃsārasamudratārakaṃ
sarvārthasiddhiprada
mukhyamaṃgalaṃ
graṃthaṃ pravakṣyāmi raseṃdramaṃgalaṃ 1
raseṃdramaṃgalaṃ śrutvā yaś cikitsakaḥ
tasya siddhir na saṃde
ho svaya nāgārjuno vravīt 2
rasoparasalohānāṃ rasādau sādhanaṃ tataḥ
vakṣādau māraṇaṃ vakṣe drāvaṇaṃ sarvadhātuṣuḥ
3
tṛtīye rasabaṃdhaṃ ca caturthe guṭikāvidhi
vātādau sarvarogeṣu cikitsā paṃcadhā matā 4
citraṃ ca gaṃdhayutyādi aṃ
janaṃ ṣaṣṭameṣu ca
saptame viṣataṃtraṃ ca aṣṭamaṃ gaṇa saṃjñakaṃ 5
aṣṭādhyāyam iti proktaṃ śāstre smin rasamaṃgale
tatrā
dau maṃgalaṃ kṛtvā maṃgalaṃ maṃgalāyate 6
aṇimādyaṣṭaguṇair vibhūtido ghanasaṃsāram apārakapāradaḥ
sukaikaṃ rasarājaṃ
ca bhūtale konyopy asti jarāpaho 7
para baddha khecaratāṃ padāṃ na yai ddharatai vyādhi saṃmūhamurjjitaḥ
jārīto janmavināśano
kramito raṃjita bhuktimuktidaḥ 8
yadi paṃcatva gati hi sūtakaṃ
asitaṃ syād amaratvakārakaṃ
jalukākāranibaddhasa
rvajño
graṃthito manmatharūpadāyakaḥ 9
tasmā kāragataṃ girisajaṃ
asitaṃ bhūcara bhūtasiddhidaṃ
pārāvāramapāradaṃ
tasmāt kaḥ karuṇā paroparaḥ 10
vrahmamūrttirabaddhaśca baddhaścāgha janārdanaḥ
raṃjitaḥ krāmitaḥ sūtaḥ sākṣāt pra
tyakṣamīśvaraḥ 11
tasmāt sevaya bhūpāla rasarājaṃ mahītale
nirujatvaṃ mahāśatvaṃ yadīcchetsiddhimātmanaḥ 12
śatāśvamedhena kṛtena puṇyaṃ
gaukoṭidānena na gajeṃdrakoṭibhiḥ
sūvarṇadānasamānadharmmaṃ
nṛṇāṃ labhet sūtaka darśa
nena 13
yatsarvatīrtheṣu kṛtābhiṣekaṃ
puṇyair avāpyas tridaśeṃdranāthaḥ
tadaṣṭa nighnaṃ labhate manuṣyaḥ
sākṣād rasaspa
rśanasevanena 14
karuṇa puṃja harirāśa sarvarūpaṃ
sākṣādraseṃdraṃṣṭaṃ sthitaṃ pṛthivyāṃ
ye vai na jānaṃti raseṃdra karmmā
ṇya syāṃ pṛthivyāṃ kathaṃ sa vaidyaḥ 15
kiṃ challapallair varavedyarājaḥ
sa rājane bhūpatimagratasya
na vetti yau vairasarā
ja veśanaṃ 16
kāruṇya kīrtti sa kathaṃ hi lebhe
sarvoṣadhānāṃ kriyayopayogataḥ
challadallapallair varayogaratnaiḥ
nāyā
ti ttulyaṃ narayogi bhūtale 17
raseṃdrayogāc catakoṭir aṃsataḥ
iti rasa prasaṃsāḥ
malaṃ viṣaṃ vanhi gurūtva cā
palaṃ
naisargikaṃ doṣam uśaṃti tajñāḥ
upādhiko dvo napunāgasaṃbhavau
raseṃdrarāje sa kathaṃ hi vaidyaḥ 18
malena mū
rchā śikhinā ca dāghaṃ viṣeṇa mṛtyu pravadaṃti saṃtaḥ
gurutvadoṣeṇa karoti śūlaṃ na tiṣṭhate taccapalatvadoṣān 18
dvau
nāgavaṃgau pracalo ca doṣau syu statprabhān galagaṃḍarogā
abaddhamūlaṃ nihitaṃ pramādāt 20
karoti kuṣṭaṃ prabalaṃ ra
seṃdraḥ tasmādādau saṃśektā
karmāṇyaṣṭādaśāni ca purācārye raseṃdrasya jñātavyāste prayatnataḥ 21
saṃsvedanaṃ mardanamūrchha
naṃ ca
nutyāpanaṃ pātana dīpanaṃ ca
nivāsanaṃ rudhana vāraṇaṃ ca
saṃsāraṇaṃ krāmaṇa vedhasogaṃ 22
navetri yo vai trapuṣi prayu
janaṃ
raseṃdrarāja sa karoti nāśaṃ
tasmāt sūta vidā sārddhaṃ sahāyairnipuṇairyutaḥ 23
sa vopaskaramādāya rasa karmma
samārabhet
dve sahasre palānāṃṃ tu sahasraṃ śatameva ca 24
aṣṭāviṃśatpalānyeva daśapaṃcaikemeva vā
palārdve na ca saṃska
rā karttavyaṃ sūtakasya tu 25
sudine śubhanakṣatre rasasodhamārabhet
phalatrayaṃ citrakarattka sarṣapāḥ
kumārikānyāvṛ
halī kaṣāyaiḥ
vimardya sūtaṃ tridināni yāvat 26
vimucyate paṃcamalādidoṣaiḥ
saptavārasadha mūrccha pātanaṃ tāmac
miśrita raseṃdrapiṣṭikāṃ mucya
sa gati doṣa sūtakaṃ nāgavaṃgaka gurutvāpi cāpalaṃ
nāgabalātibalā varṣābhū meṣa
viṣāṇi mulaṃ ghananādaṃ
ebhirasairmaghitaṃ navasāraṃ svedamidaṃtridinaṃ rasarāje
rasasya ṣoḍaśāṃsena tryuṣaṇaṃ paṭu rā
jikānurddhasaṃkhyā trayaṃ caiva
āranālaṃ samānayet
sarvadhānya saṃdhānaṃ tuṣavarjaṃ tu kārayet
tatas tatriva saṃdhāneti
kṣiped oṣedhairasai
girakarṇā ca mīnākṣī sahadevī punanāvā
nuragā triphalā kāṃtā laghuvarṇā śatāvarī
tena yuktaṃ rasaṃ svinnaṃ
tridinaṃ mṛduvanhinā
dolāyaṃtreṇa tīvreṇa marddayitvā punaḥ
svedanaṃ
nurṇā haridrāḥ paṭuriṣṭikāmlaiḥ
samāranālai grahadhūmamiśraiḥ
siddhārtharājitridināni svalpe
mardanaṃ sutamuśaṃti saṃtaḥ
mardanaṃ
rājikārka payakā ca
māvikā meṣaśṛṃgirasakṛṣṇahemajaṃ āranāla
sahitaaṃ sutāpavitaṃ saptavāra rasarājamūrcchanaṃ
iti murchanaṃ
kaṃcukī
ca guruḍī varāhikā naṃdinīśvara balāvamūlinī sarpavalli
rasarāja marditaṃ muhyati bhramati yāti paṃcatāṃ
nulyā
panaṃ pātanaṃ pūrvavat
adhodhvāpātanā mūtre pālayitvā nīyojayet kṣodrāmla lavaṇa kṣāra
māranālena saṃyutaḥ
dāpayetriṇi vārāṇi ahorātraṃ tu sutakaṃ sṛṣṭyāṃnujai yuto rodho hyagninā
sūtakasya ca
rādhanaṃ
kakoṭikaṃcukī
yogā yogayettu niyāmake nirmalastejavān sūto jāyate
nātra saṃśayaḥ
niyāmakaṃ
karatuṃ kīvāruḍī ṛṣicchadā
kanyakumārikā ca vāyasī āsurī ca vijayā
tathā vanhidīpanaṃ karā ca sūtake
iti dīpanaṃ
aparāṇyagreva
kṣāmaḥ rasasodhanaṃ
kim atra citraṃ yadi rājavattikaṃ śirīṣapuṣpādra rasena bhāvitaṃ
āruṇyakair ulpalakaivipāci
taṃ karoti tāraṃ tripuṭe na kāṃcanaṃ
rājāvarttasodhanaṃ
kimatra citraṃ rasake senarajasvalā kusumena bhāvitaṃ krameṇa
kṛtvā
durageṇa raṃjitaṃ karoti śulvaṃ tridine kāṃcanaṃ
rasakasodhanaṃ
kimatra citraṃdaradaṃ subhavitaṃ payena meṣyā bahu
śomlavargeḥ sitaṃ
suvarṇaṃ karmma tāpitaṃ karoti sākṣādvarakuṃkumaprabhaṃ
daradaśuddhi
kulasya kodrava kvāghairnaramūtreṇa
pācayet cetasāmlāmlavargeṇa datvā
kṣāraṃ paḍatrayaṃ
kimatra citraṃ kadalīrasena
supacitaṃ sūraṇā kaḍasaṃsthaṃ
vā
tāritailena kṛtena sādhyaṃ
puṭena dagdhaṃ vara suddhameti
mākṣikaśodhanaṃ iti mahārasasuddhiḥ
munikusumarasasubhā
vita manaḥ śilā
vārān saptakesu hyati
kūṣmāṃḍa salilasvinnaḥ stālaḥ śuddhyati
sākṣād inaikena kṣārai sne hair ādo paścād amlena bhāvitaṃ bahuśaḥ
śuddhyaṃti rasopi rasān avidhātavaḥ sarvān
aparasrātuśuddhiḥ
kaḍalikā
ghanaravaḥ karavīrakīrajīvīranīrakapiveta samāranālaiḥ
raktolpalai kaṣava sāsamiśāga taila saṃpācitopi
gaganaṃ rasarūpameti
saptamātreṇa abhrakaśuddhiḥ
śāmāśamī madala koḍava māṣukaṇīṃ śṛṃgī ghaṭodbhaghanadhva
nivetaśca
kvāthaṃ kulitthaja ghanīrajavāraśūra saṃpācito tridinaṃ pariśuddhimeti ghanīraṃ punarnavya
sūraṃ sūraṇaṃ
iti vaddhaśodhanaṃ
vaikrāṃta samaparipācitamamlasūtraiḥ kṣāraistathā paṭuvaśā maṣameha miśre
kāthena koḍavakuja
sya samudbhavena saṃsveditā tridinamāśrubhavaṃtiśuddhāḥ
vaikraṃśodhanaṃ
dvividvā vimalā pātyāraṃbhāno yena saṃyutāla
vaṇena vajidugdhena
tāmrapatrāṇi lepayet
agnau saṃtāpyanirguḍī rase kṣiptaṃ ca saptadhā māghārka svarasenaiva
sulva
śuddhi bhaviṣyati
iti śulvaśuddhiḥ purata sarvalohasodhanaṃ
āmlavetasadhānyāṃbu meṣīto yena śuddhati vimalāśu
ddhi palāṣā
dhātavaḥ sarve jaṃvīra rasa bhāvitā karkoṭī śṛṃgīkātoye śudhyaṃte nātra saṃśayaḥ
sarvarasaśuddhiḥ
vījama
rakaphalāmla bhavitā śoṣina tridina paṃcamṛttikā bhūtibhasma
lavaṇena saṃyutā sodhayaṃti puṭapākakāṃvanaṃ
hemaśodhanaṃ
nāge kṣārarājena drāvitaṃ śuddhim icchati tāraṃ trivāra nikṣiptopi
śācītailamadyataḥ tāraśuddhiḥ
aho na
citraṃ pṛthvī taṭenara kṣāreṇa meṣīpayasā ghṛtena tālena
vṛddha ḍuṃḍuni ṣoḍaśāṃśebhavec ca śuddhyaṃ śaśi saṃkhasaṃnibhaṃ
atha
prakāśodhṛtāṃ sulvamāroṭamathavāṃbudhaḥ ṣaṭguṇena ca nāgena śodhayitvā
tato budhaḥ
śritārvisiṃduvārasya
rasamadhye tu ḍhālayet kuṣmāḍakarise paścāt
nivekāṃtsasadāpayet
tatastakre niśāvakre punaḥ saptaivūdā
payet
śulvasya kālikā hyevaṃ praṇanūpaṃti na saṃśaya
śukatuṃḍa kiṃśukābhaṃ chede raktaṃ mṛduṃ tathā
snigdhaṃ tāpena bhavati tatsukhaṃ kālikā rahitaṃ
sulvaśaudhanaṃ
kṣāraṃ guḍahaṃsa padaṃ ca lākṣārase ghṛṣṭā rasadalāni paścāt
saṃlepya
kaṃkuṣṭa niśānvitāstu śraddhānvitāśuddyati saptavārān
āraśodhanaṃ
kṣāraṃ saṭaṃkaṇayutaṃ lavaṇāni paṃca
jaṃvīranīraparibhāvita
saptavārān kalkena na te parilupyapuṭena dugdhaṃ tārāsulvaghanadoṣamupaiti śuddhim
ghoṣaśodhanaṃ
tārā sulva yaṃ ghana dohaṃ sāhavalmāmrta ratnamālikāṃ phalatrayaṃ
tuṃbarulohanighnakaḥ gopālikā
gorasanā guhurvā haraṃti sarve giridoṣamāyasāt
tīkṣṇaśodhanaṃ
gorī phalāni rajanī kṣurakaḥ kuberabījāni
tuṃbaru yutāni ca
mallikāyāḥ kṣārāṇi mokṣaka phalāsamayurajāni saṃbhāvitāni payasā kuliśadrumasya
vā
rāṇi samavāra parivāritaaḥ nāgarājaṃ kalkena tena khalu
śuddhimupaiti sadyaḥ yuktā krameṇa diśitkapayeṇa ḍu
llīsyaṃbhaṃ karoti kuṭilasya
vadaṃti saṃtaḥ
nāgaśodhanaṃ
arkenmutta susuhīt lanīkaṭukīralamālā guṃjā va
nhiḥ surapati surā
iṃgudā cāśvagaṃdhā takre piṣṭaṃ malaharamāṃdaṃ sarvalohatrasiddhaṃ vaṃgasyaṃ kṣaṇam api
kurute jyo
tiṣo nāma yoga
vaṃga śuddhi iti śrīmannāgārjuno viracite raseṃdramaṃgale rasoparasasodhanādhikāra
prathamaḥ a